Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên thế giới. Với những bệnh nhân may mắn vượt qua cơn nguy kịch, quá trình phục hồi sau đột quỵ là một hành trình dài và đầy thử thách. Sự chăm sóc đúng cách, kịp thời và kiên trì tại nhà sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phục hồi chức năng và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
1. Chăm sóc thể chất hàng ngày
Sau đột quỵ, nhiều người bệnh mất khả năng vận động một phần hoặc toàn thân. Do đó, người chăm sóc cần:
- Hỗ trợ vệ sinh cá nhân, thay quần áo, ăn uống một cách nhẹ nhàng và kiên nhẫn.
- Thường xuyên thay đổi tư thế nằm, ít nhất mỗi 2–3 giờ/lần để phòng tránh loét tì đè.
- Xoa bóp tay chân, tập vận động thụ động hằng ngày để hạn chế teo cơ, cứng khớp.
- Đảm bảo chế độ ăn uống dễ tiêu, đầy đủ dinh dưỡng, hạn chế muối, đường, dầu mỡ, tăng cường rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu omega-3.
2. Tập luyện phục hồi chức năng
Sau giai đoạn cấp tính, bệnh nhân cần được tập luyện phục hồi để lấy lại khả năng vận động và tự chăm sóc bản thân. Một số hoạt động cần thiết:
- Vật lý trị liệu: tập đi, tập ngồi, luyện tay chân bị liệt dưới sự hướng dẫn của chuyên viên.
- Hoạt động trị liệu: luyện các kỹ năng sinh hoạt thường ngày như cầm thìa, đánh răng, mặc quần áo…
-
Ngôn ngữ trị liệu (nếu cần): với bệnh nhân bị ảnh hưởng khả năng nói hoặc nuốt.
Việc luyện tập cần kiên trì, đúng phương pháp, tốt nhất nên có chuyên viên đồng hành trong giai đoạn đầu.
3. Theo dõi sức khỏe và dùng thuốc đúng cách
- Luôn tuân thủ chỉ định dùng thuốc của bác sĩ như thuốc chống đông, hạ huyết áp, kiểm soát mỡ máu…
- Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn như huyết áp, nhịp tim, đường huyết hàng ngày.
- Quan sát các dấu hiệu bất thường như yếu liệt nặng hơn, lơ mơ, nói khó… và đưa đi cấp cứu ngay nếu nghi ngờ đột quỵ tái phát.
4. Hỗ trợ tinh thần, đồng hành lâu dài
Người sau đột quỵ dễ rơi vào tâm lý trầm cảm, tự ti, mệt mỏi vì không thể tự chủ sinh hoạt. Vì vậy:
- Luôn trò chuyện, động viên, khuyến khích họ tự làm những việc nhỏ.
- Tạo môi trường sống tích cực, có ánh sáng, tiếng cười và sự kết nối với người thân.
- Đừng quên khen ngợi mỗi khi người bệnh có tiến bộ, dù là nhỏ nhất.
5. Khi nào nên nhờ đến dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp?
Nếu gia đình gặp khó khăn trong việc chăm sóc hoặc bệnh nhân cần phục hồi chuyên sâu, nên tìm đến dịch vụ chăm sóc sau đột quỵ tại nhà. Những người chăm sóc chuyên nghiệp sẽ giúp theo dõi y tế, tập vật lý trị liệu đúng cách và hỗ trợ sinh hoạt hàng ngày một cách khoa học, bài bản.